Wybierasz się na grzybobranie? Jak zbierać grzyby i które zdecydowanie omijać?

Grzybobranie to forma spędzania wolnego czasu. Chodzenie po lesie w poszukiwaniu grzybów sprawia, że możemy poczuć się bardziej zrelaksowani i wyciszeni. Największą satysfakcję odczuwamy, gdy naszym oczom ukaże się prawdziwy okaz! Jeśli jednak nie znamy się za dobrze na rodzajach grzybów, powinniśmy uważać na to, co wkładamy do koszyka, aby uniknąć zatrucia. Poznajcie zasady bezpiecznego grzybobrania.

Kiedy wyruszyć na grzybobranie?

Prawdziwi grzybiarze doskonale wiedzą, jak dużo prawdy zawartej jest w powiedzeniu “rosnąć jak grzyby po deszczu”. Grzyby rosną tam, gdzie jest ciepło i wilgotno, dlatego najczęściej pojawiają się na przełomie września i października, szczególnie po deszczowych dniach. Wyprawę na grzyby warto wcześniej zaplanować i dostosować się do warunków atmosferycznych oraz przygotować niezbędne akcesoria takie jak wiklinowy koszyk, odpowiedni ubiór, czy nożyk. Aby mieć pewność, że w naszym koszu lądują same jadalne okazy, dobrze jest zabrać ze sobą atlas grzybów. 

Czy pierwsze grzyby można spotkać dopiero na jesień? Ależ nie! Wśród niektórych fanów grzybobrania przyjęło się stwierdzenie, że zbieranie grzybów należy rozpocząć we wrześniu, gdyż to właśnie wtedy pojawiają się pierwsze egzemplarze. Otóż udając się na wiosenny spacer, również można natrafić na małe co nieco. Co możemy spotkać? Boczniaki ostrygowate, które należą do gatunku grzybów nadrzewnych, rosną wczesną wiosną i późną jesienią. Świetnie nadadzą się do gotowania, duszenia i marynowania. Zbieranie grzybów w lesie na przełomie marca i kwietnia także może okazać się dobrym posunięciem. Możliwe, że uda nam się trafić na smardze charakteryzujące się delikatnym miąższem i orzechowym aromatem. To egzemplarze objęte ochroną, dlatego nie można zrywać ich z naturalnego środowiska, no, chyba że pojawiły się na Waszym prywatnym terenie.

Gdzie zbierać grzyby, aby nie łamać prawa?

Czy wiedzieliście, że w krajach takich jak Belgia, czy Holandia obowiązuje zakaz zbierania grzybów? Na szczęście w Polsce grzybobranie jest całkowicie legalne i każdy ma prawo udać się do polskich lasów po ulubione egzemplarze. Istnieją jednak pewne ograniczenia dotyczące zbierania grzybów - czasami dostęp do nich jest zabroniony z powodu zagrożenia pożarowego lub działań związanych z ochroną, czy też w przypadku uszkodzenia runa leśnego. Za zbiór grzybów na terenie parku narodowego grozi mandat, dlatego jeśli chcemy go uniknąć najlepiej omijać szerokim łukiem również rezerwaty i tereny prywatne.

Jak odróżnić grzyby jadalne od trujących?

Podczas spacerów po lesie w poszukiwaniu grzybów należy być ostrożnym. Po czym poznać, że grzyb jest jadalny albo trujący? Do niedawna funkcjonowała pewna zasada mówiąca, że jeśli chcemy sprawdzić, czy grzyb jest trujący, musimy przełamać jego kapelusz lub trzonek i spróbować, czy ma gorzki smak. Nic bardziej mylnego! Nieprawdą jest, że grzyby trujące są gorzkie. Muchomor sromotnikowy, który uważany jest za śmiercionośny, ma słodki i przyjemny smak. Dlatego najbezpieczniej będzie zbierać tylko znane grzyby. Te, do których nie mamy pewności, warto sprawdzić w atlasie, inaczej łatwo się pomylić.

• Po poprawnej weryfikacji z atlasem bez ryzyka można zbierać grzyby mające rurki na spodzie kapelusza np. borowiki szlachetne (prawdziwki), koźlarze, maślaki, czy podgrzybki.
• Ale zbierając borowiki warto zapoznać się z wyglądem ich trujących odmian: wykazujące właściwości silnie trujące w stanie surowym np. borowik ponury i szatański. 
• Należy uważać na niejadalne lisówki wyróżniające się pomarańczowym kolorem i kruchą budową łudząco przypominają kurki.
• Planując wyprawę do lasu na grzyby, należy uważać na najgroźniejszych trucicieli, czyli grzyby blaszkowe (wszystkie muchomory).

Pamiętajcie, że grzyby zbieramy na własne ryzyko, a zanim do tego przystąpimy, warto zasięgnąć wiedzy na temat czy dany egzemplarz jest jadalny, czy też nie.

Czas na grzybobranie, czyli kilka zasad zbierania grzybów

Grzybobranie to idealna okazja do tego, aby spędzić czas z rodziną lub przyjaciółmi i zafundować sobie udaną zabawę. Najlepsze okazy można ususzyć albo zamarynować i cieszyć się ich wyjątkowym smakiem przez cały rok. Nie każdy jednak potrafi szukać grzybów. Na co zwrócić uwagę podczas zbiorów?

• Do koszyka na grzyby najlepiej wkładać tylko te egzemplarze, które znamy.
• Jeśli mamy jakieś wątpliwości, czy grzyb nadaje się do spożycia - zostawmy go lub zasięgnijmy porady od ekspertów w stacji sanitarno - epidemiologicznej. Na zbieranie grzybów zawsze warto zabrać ze sobą atlas. Informacje w nim zawarte z pewnością rozwieją nasze obawy.
• Jeśli spotkamy trujące gatunki (np. na poniższym zdjęciu) - nie niszczmy ich, zazwyczaj wiele z nich jest pod ochroną
  
  
• Wybierajmy tylko dojrzałe osobniki, ponieważ młode grzyby często są przyczyną pomyłek. Dobrze jest zrezygnować z przerośniętych lub zbyt małych okazów.
• Po grzyby najlepiej udać się wgłąb lasu - te rosnące przy ruchliwych drogach, czy też dużych obszarach przemysłowych wchłaniają metale ciężkie.
• Podczas grzybobrania warto zwracać uwagę na budowę grzyba, barwę i obecność blaszek oraz na spodnią część ich kapeluszy - najlepiej, aby była gąbczasta.
• Zebrane grzyby nie zapleśnieją, jeśli włożymy je do wiklinowego koszyka. Pod żadnym pozorem nie należy wkładać ich do foliowej reklamówki, ponieważ mogą zapleśnieć i wytwarzać szkodliwe substancje.

Jak prawidłowo zbierać grzyby - wycinać, czy wykręcać?

Podczas zbiorów najważniejsze jest, aby nie zniszczyć grzybni, w przeciwnym wypadku nikt w danym miejscu nie znajdzie więcej grzybów. Aby temu zapobiec, najlepiej grzyby wycinać nożem zaraz przy ziemi. Natomiast, kiedy musimy sprawdzić podstawę trzonu, grzyb można w delikatny sposób wykręcić z podłoża. Aby zapobiec wyschnięciu grzybni, należy miejsce po grzybie przykryć ściółką.

Grzyby to prawdziwe dary natury. Dodane do rozmaitych polskich potraw nadają im wyjątkowego smaku i aromatu. Wyróżniają się licznymi właściwościami zdrowotnymi - wykazują działanie przeciwbakteryjne, przeciwwirusowe oraz przeciwzapalne, a także zapobiegają rozwojowi niektórych nowotworów. Zastosowanie grzybów jest bardzo szerokie - wykorzystuje się je nie tylko w kuchni, ale również w kosmetologii, farmacji, czy browarnictwie.